Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2009

Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΟΨΗ ΤΗΣ

Στους καιρούς μας , η πόλη πέραν των άλλων αμαρτιών που την ταλανίζουν, αντιμετωπίζει και δύο προβλήματα πού βασανίζουν (κυρίως ) την καθημερινή διάθεση και την αισθητική μας. Αναφερόμαστε σε δύο φαινόμενα που απευθύνονται στην όρασή μας και προσπαθούν να επιβληθούν στο θυμικό μας. Μιλάμε βέβαια για την αφίσα και το γκράφιτι .Οι δύο αυτές δραστηριότητες διαφέρουν όσο και οι σκοποί τους. Η μεν αφίσα έχει ξεκάθαρα εμπορικό χαρακτήρα ( μηδέ της - υποτίθεται - «πολιτικής» εξαιρουμένης , για την κονόμα γίνονται όλα ) , το δε γκράφιτι υποτίθεται ότι προσπαθεί να «υποτιτλίσει» το αστικό περιβάλλον και να κηρύξει μια τέχνη ελεύθερη από κηδεμόνες και δεσμά.

Για την αφίσα και την προκαλούμενη από την κατάχρησή της ρύπανση της πόλης, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα . Ουδείς εχέφρων πολίτης μπορεί να σταθεί συγκαταβατικά σε αυτό το φαινόμενο που καταιγιστικά και μονότονα προσπαθεί να «επικοινωνήσει» το εμπόρευμα , γεμίζοντας με αναίδεια και ατιμωρητί κάθε επιφάνεια , κολώνα, δένδρο κλπ προκαλώντας. Η δραστηριοποίηση της νεοϊδρυθείσας Δημοτικής Αστυνομίας προκειμένου να κατασταλεί αυτή η ασυδοσία , είναι επιβεβλημένη. Κανένας πολίτης δεν πρόκειται να ενοχληθεί ,πέραν αυτών που θησαυρίζουν εις βάρος ημών των υπολοίπων.

Να έλθουμε όμως και στα δύσκολα… Το γκράφιτι , έχει την σήμερον ημέρα , φανατικούς φίλους αλλά και φανατικότερους εχθρούς ! Είναι πολύ λίγοι όσοι μπορούν να συγκινηθούν από το γεγονός ότι ο πρωτοπόρος γκραφιτάς «Taki 183» , που πρωτοπαρουσίασε την υπογραφή του αυτή στη Νέα Υόρκη ,κάπου στις αρχές του 1970, ήταν ένα Ελληνόπουλο γιός μεταναστών. Ο πολύς κόσμος φαίνεται να συντάσσεται με την άποψη ότι πρέπει να απαλλαγούν οι πόλεις από «τη βρωμιά , τα σκουπίδια και τα γκράφιτι» (σύμφωνα με κοινοτική αίτηση του Ευρο κοινοβουλίου προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για σύνταξη σχετικού κανονισμού προ μηνών), ή ότι «τα γκράφιτι δεν είναι τέχνη, είναι έγκλημα» όπως δηλώθηκε από 123 βουλευτές στο Βρετανικό κοινοβούλιο (και ο Τόνι Μπλέρ μεταξύ αυτών).

Τι όμως είναι το γκράφιτι; Είναι μια μορφή δημόσιας Τέχνης , είναι "βανδαλισμός επί των φρεσκομπογιατισμένων ντουβαριών" , ή μήπως μια avant guard μορφή της τρέχουσας τέχνης; Και όλα αυτά μαζί και το κάθε ένα χωριστά , χαρακτηρίζουν το φαινόμενο. Ο ορισμός όμως που φαίνεται να ταιριάζει «γάντι» στην ενέργεια είναι το : «έγκλημα τέχνης», που περιέχει μια δόση ειρωνείας για το γεγονός της δίωξης που μπορεί να υποστεί ο γκραφιτάς από τον ιδιοκτήτη κάποιου τοίχου. Αλλά όσο μπορεί να ενοχληθεί ο ιδιοκτήτης από το γκράφιτι , άλλο τόσο μπορεί να ενοχλείται και κάποιος άλλος από την μονόχρωμη και συχνά κακομπογιατισμένη επιφάνεια που ο πρώτος κατέχει. Γιατί ΚΑΙ το σχήμα ΚΑΙ το χρώμα μιας επιφάνειας , εμπεριέχει και εκπέμπει κάποια αισθητική με την οποία κάποιος τρίτος μπορεί να συμφωνεί ή να διαφωνεί . Και όλοι μάθαμε τώρα πια ότι ΚΑΘΕ ΤΙ πού είναι νόμιμο, ΔΕΝ είναι πάντα και ΗΘΙΚΟ. Όπως δεν ήταν και ηθικό το μουτζούρωμα της κατοικίας μιας γιαγιάς στη γειτονιά, που αφού μάζεψε μερικά ευρουδάκια με τα χίλια ζόρια ,έβαψε το σπίτι της ώστε να ναι νοικοκυρεμένο - μην της τύχει κάνα ξαφνικό και δεν είναι όμορφα τα πράγματα - για να διαπιστώσει την επόμενη το πρωί , ότι υπήρχε μια μεγαλοπρεπέστατη μουτζούρα, άτεχνη και αηδιαστικά αντιαισθητική μπροστά στην πόρτα της , γκράφιτι υποτίθεται …Ας δούμε όμως και μια άλλη εφήμερη μορφή τέχνης , που γίνεται με λίγη άμμο, γυαλί και φώς...

Δεν υπάρχουν σχόλια: